Οι πολεμικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ (και των συμμάχων τους) στο Ιράκ «Αλεπού της Ερήμου» και «Ιρακινή Ελευθερία» δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με το επιχείρημα της ύπαρξης όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ! (Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων, 2003)
Το 2003 οι ΗΠΑ σε συνεργασία με τους συμμάχους τους εξαπέλυσαν εναντίον του Ιράκ μια πολεμική επίθεση που ονομάστηκε «Ιρακινή Ελευθερία» προκειμένου, σύμφωνα πάντα με τις ΗΠΑ, να εντοπίσουν, να απομονώσουν και να εξουδετερώσουν τα εναπομείναντα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ ελευθερώνοντας παράλληλα το λαό του Ιράκ από την τυραννία του Σαντάμ Χουσείν. Το Ιράκ είχε δεχθεί στο παρελθόν και άλλες επιθέσεις από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους για διαφορετικούς λόγους όπως για παράδειγμα η απελευθέρωση του Κουβέιτ (i.e. Επιχείρηση Καταιγίδα της Ερήμου) και η επιβολή της συνεργασίας του Ιράκ με τους επιθεωρητές όπλων του ΟΗΕ (i.e. Επιχείρηση Αλεπού της Ερήμου). Ένα από τα σημαντικότερα αποδεικτικά στοιχεία που προέβαλλαν οι ΗΠΑ για τις περί της ύπαρξης όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ ήταν οι αναφορές της ομάδας των επιθεωρητών όπλων του ΟΗΕ γνωστή και ως UNSCOM (United Nations Special Commission). Οι αναφορές αυτές αποτελούν ένα αρχείο εκατοντάδων σελίδων και η μελέτη τους είναι χρονοβόρα και επίπονη. Το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων μελέτησε εξονυχιστικά τις αναφορές της UNSCOM και παραθέτει την παρούσα σύντομη ανάλυση. Η ανάλυση αυτή προσπαθεί να εστιάσει σε ορισμένα από τα συμπεράσματα των αρχικών επιθεωρήσεων τα οποία αποδεικνύουν ότι τόσο η μεγάλης κλίμακας επίθεση «Αλεπού της Ερήμου» όσο και η τελική εξοντωτική επίθεση εναντίον του Ιράκ «Ιρακινή Ελευθερία» δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με την ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ.
Τροποποιημένος ιρακινός πύραυλος Al Hussein στη φάση της καστροφής του στα πλαίσια των αποφάσεων του ΟΗΕ
Αρχικά αξίζει να τονίσουμε ότι η περιβόητη τελική έκθεση-επιστολή Richard Butler προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που τελικά οδήγησε στην «Αλεπού της Ερήμου» είναι απλά η περίληψη δεκαέξι συνολικά εξαμηνιαίων εκθέσεων, εκατοντάδων σελίδων, των οποίων η μελέτη επιβάλλεται για τη διαμόρφωση πλήρους εικόνας. Επίσης για κάθε μια επιμέρους εξαμηνιαία έκθεση Butler υπάρχει και μια «αντιέκθεση» των στρατηγών και των άλλων αξιωματούχων του Ιράκ που αντικρούει τα επιχειρήματα της UNSCOM. Η άποψη της Ιρακινής πλευράς πρέπει να εξετασθεί με προσοχή και να αντιπαραβληθεί με τις αντίστοιχες της επιτροπής επιθεωρητών του ΟΗΕ (UNSCOM ).
Μια από τις πρώτες εκθέσεις της αντίστοιχης επιτροπής (UNSCOM) του 1992 σχετικά με τα πυρηνικά όπλα που υπογράφεται από τον επικεφαλής David Kay ξεκινούσε ως εξής:
«…Χρησιμοποιώντας πληροφορίες που συλλέχτηκαν με επιτόπιες και με δορυφορικές ανιχνεύσεις εντοπίστηκαν οι στόχοι της επιθεώρησης….»
Αφού λοιπόν εντοπίστηκαν οι επίμαχες περιοχές επιθεώρησης στη συνέχεια οι επιθεωρητές κατέθεσαν ότι εντόπισαν όλες τις συνιστώσες ενός πλήρους προγράμματος κατασκευής πυρηνικών όπλων το οποίο όμως καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά:
«…Η επιτροπή προέβη σε ανατίναξη των εγκαταστάσεων ενώ οι θύλακες που προορίζονταν για υδροδυναμικές δοκιμές γεμίστηκαν με μπετόν. Τα βήματα αυτά κατέστρεψαν τις κύριες συνιστώσες του προγράμματος πυρηνικών όπλων…»
Η UNSCOM όμως τελειώνει την πρώτη της αυτή έκθεσή της αυτή με πολλές επιφυλάξεις σχετικά με το μέλλον των πυρηνικών όπλων στο Ιράκ:
«Είναι πιθανό ότι εάν αφεθούν μόνοι [οι Ιρακινοί] θα ξεκινήσουν και πάλι το πρόγραμμά τους…»
Με την φράση αυτή η επιτροπή UNSCOM εισηγήθηκε την επ’ αόριστο παραμονή των επιθεωρητών στο Ιράκ, ένα καθεστώς που προκαλούσε μεγάλη δυσφορία στους Ιρακινούς.
Σχετικά με τα πυρηνικά όπλα, εάν στηριχθούμε στον ογκώδη φάκελο των επιθεωρήσεων της UNSCOM και της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), το Ιράκ λίγο πριν την «Καταιγίδα της Ερήμου» είχε φτάσει στο στάδιο της «οπλοποίησης» και της «μινιατουροποίησης» μιας πυρηνικής εκρηκτικής «διάταξης ενδόρρηξης». Αυτό στη διάλεκτο των πυρηνικών όπλων σημαίνει ότι το Ιράκ μπορούσε να ελαχιστοποιήσει τον όγκο της βόμβας η οποία ήταν τύπου Ναγκασάκι (σφαιρική διάταξη θύλακα Πλουτωνίου τυλιγμένη συμμετρικά με εκρηκτικά) και να την τοποθετήσει στον κώνο ενός πυραύλου. Ένα τέτοιο πρόγραμμα όμως απαιτεί εγκαταστάσεις και εξαρτήματα που είναι δύσκολο να κρυφτούν από επιτόπιες επιθεωρήσεις (ορύγματα εκρηκτικών δοκιμών, τεράστιοι φυγοκεντριστές και ηλεκτρομαγνητικοί ισοτοπικοί διαχωριστές κλπ) που δεν ξεφεύγουν από το έμπειρο μάτι ενός ειδικού. Συνεπώς μπορούμε να πούμε με ασφάλεια στηριζόμενοι στις εν λόγω εκθέσεις ότι, αφού οι προφανείς υποδομές του πυρηνικού προγράμματος είχαν αποδεδειγμένα καταστραφεί, οι Ιρακινοί πριν την επιχείρηση «Ιρακινή Ελευθερία» δεν μπορούσαν να κατασκευάσουν πυρηνικά όπλα χρησιμοποιώντας σχάσιμο υλικό εντόπιας παραγωγής. Τουλάχιστον όχι ταχύτερα από κάθε άλλη χώρα που θα το αποφάσιζε σήμερα. Αυτό φαίνεται και από το σχόλιο των εκθέσεων που αναφέρει ότι:
«Κατά την έναρξη των επιθεωρήσεων [σ.σ. 1991] το Ιράκ βρισκόταν 18 μήνες μακριά από την απόκτηση του απαραίτητου υλικού για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας…»
Άρα η καταστροφή της υποδομής και η μόνιμη επιτήρηση μηδένισε τις πιθανότητες παραγωγής Ουρανίου η Πλουτωνίου οπλικής βαθμίδας. Συνεπώς το μόνο ενδεχόμενο που εξέταζαν πλέον οι επιθεωρητές μετά την καταστροφή της πυρηνικής υποδομής του Ιράκ είναι να έχει κρυφτεί κάπου μια ολοκληρωμένη πυρηνική κεφαλή η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τρομοκρατική επίθεση. Την ίδια πιθανότητα όμως έχουμε να βρούμε μια τέτοια κεφαλή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος αφού το μέγεθός της είναι μερικές δεκάδες εκατοστά και μπορεί να κρυφτεί η να μεταφερθεί πολύ εύκολα.
Το συμπέρασμα των εκθέσεων όσον αφορά τα πυρηνικά όπλα του Ιράκ είναι ότι, αν και απρόθυμα (φυσικό ενδεχόμενο), το Ιράκ δέχτηκε την καταστροφή της υποδομής που υπήρχε και εξέφρασε την πρόθεσή του να συνεχίσει την συνεργασία με τους επιθεωρητές και άρα καμιά επιθετική ενέργεια εναντίον του δεν δικαιολογείται στο μέλλον για το θέμα των πυρηνικών όπλων (e.g. «Αλεπού της Ερήμου», «Ιρακινή Ελευθερία»).
Πολύ έξυπνα λοιπόν οι ηγέτες των χωρών που επιθυμούσαν την διεξαγωγή της «Ιρακινής Ελευθερίας» έκαναν συνεχείς γενικόλογες αναφορές στα ΜΜΕ περί «Όπλων μαζικής καταστροφής» του Ιράκ επιτρέποντας να πλανάται η εντύπωση ότι τα πυρηνικά όπλα είναι ακόμη πηγή διαφωνίας.
Δύο βασικά επιχειρήματα προβάλλονται στις τελευταίες εκθέσεις του επικεφαλής των επιθεωρητών όπλων Richard Butler λίγο πριν την «Αλεπού της Ερήμου»:
Α) Οι ισχυρισμοί του Ιράκ ότι έχει εκπληρώσει τις επιταγές της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας που επιβάλει:
Πλήρη αφοπλισμό
Τερματισμό της πολιτικής απόκρυψης στοιχείων
Απόλυτη πιστοποίηση της αδυναμίας του Ιράκ να κατασκευάσει όπλα μαζικής καταστροφής
δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί χωρίς περαιτέρω συνέχιση των επιθεωρήσεων
Β) Υπάρχουν έγγραφα στο Ιράκ τα οποία περιέχουν λεπτομέρειες για:
Τα απαγορευμένα προγράμματα όπλων μαζικής καταστροφής
Την διαδικασία παραγωγής
Τη διαδικασία της καταστροφής τους στην οποία το Ιράκ ισχυρίζεται ότι προέβη
Της πολιτικής και των μεθόδων απόκρυψης στοιχείων
«…Τα έγγραφα αυτά είναι ανεκτίμητα στο κλείσιμο των κενών της διαδικασίας επιθεώρησης και στην επαλήθευση των ισχυρισμών του Ιράκ…»
Οι εκθέσεις καταγγέλλουν τους ισχυρισμούς του Ιράκ ότι τα έγγραφά αυτά δεν υπάρχουν διότι συχνά αποδεικνύεται το αντίθετο είτε με αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις είτε με υπαναχωρήσεις του ίδιου του Ιράκ που τελικά δίνει τα επίμαχα έγγραφα:
«Σε κάθε περίπτωση όμως μόνο μια ασήμαντη κατηγορία εγγράφων παρέχεται και συνεπώς η UNSCOM πιστεύει ότι υπό τις παρούσες συνθήκες τα έγγραφα αυτά είναι η καλύτερη ελπίδα αποκάλυψης της πλήρους εικόνας…»
Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα έγγραφα αυτά ήταν μια από τις κύριες αιτίες της «Αλεπούς της Ερήμου», σύμφωνα με την έκθεση, αφού εάν υπάρχουν θα αποτελέσουν την έγγραφη ομολογία του Ιράκ ενώ παράλληλα θα αποκαλύψουν πιθανές αντινομίες μεταξύ των δεδηλωμένων ποσοτήτων όπλων μαζικής καταστροφής και των πραγματικών που θα αναφέρονται στα έγγραφα.
Σύμφωνα με τις εκθέσεις η UNSCOM από τις 17 Νοεμβρίου 1998 εστίασε στα εξής βασικά σημεία:
Συλλογή δεδομένων μέσω συνεντεύξεων και μελέτη σχετικών εγγράφων .
Επιθεωρήσεις και έλεγχος εγκαταστάσεων
Επιθεωρήσεις αφοπλισμού όπλων μαζικής καταστροφής
Η εμπειρία της επιτροπής στις κατηγορίες αυτές καταγράφεται στην έκθεση ως ακολούθως:
«Στις 17 Νοεμβρίου 1998 η UNSCOM ζήτησε από το Ιράκ να παράσχει κάποια έγγραφα σχετικά με τα χημικά όπλα και τους πυραύλους. Τα έγγραφα αυτά ανήκαν σε δώδεκα κατηγορίες κάποιες από τις οποίες βρισκόντουσαν στα αρχεία του υπουργείου άμυνας του Ιράκ καθώς και σε άλλα κυβερνητικά κτίρια. Από τα ζητούμενα έγγραφα το Ιράκ έδωσε 64 σελίδες σχετικές με τους πυραύλους οι οποίες προς το παρόν μεταφράζονται και εκ’ πρώτης όψεως δεν περιέχουν τις ζητούμενες πληροφορίες
Η UNSCOM ζήτησε ένα φάκελο που είχε εντοπιστεί στο αρχηγείο της ιρακινής αεροπορίας ο οποίος περιείχε έγγραφα σχετικά με την κατανάλωση ειδικών πολεμοφοδίων τη δεκαετία του ’80 . Τα έγγραφα αυτά θα έδιναν πληροφορίες για τα χημικά πολεμοφόδια και τη χρήση τους. Το Ιράκ αρνήθηκε να δώσει ολόκληρο το φάκελο και θα έδινε μόνο τα στοιχεία που αφορούσαν το επίμαχο πρόγραμμα και αυτά μόνο με την παρουσία του ειδικού αντιπροσώπου του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα έγγραφα το Ιράκ ισχυρίστηκε ότι είτε δεν μπορούσε να τα βρει είτε ότι ήταν άσχετα με τη δουλειά των επιθεωρητών. Επίσης για τα ζητούμενα αρχεία του υπουργείου άμυνας δεν αρνήθηκε την ύπαρξή τους αλλά βεβαίωσε ότι είχαν ήδη ελεγχθεί. Οι έλεγχοι που έγιναν όμως δεν εντόπισαν τα εν λόγω αρχεία…»
Ασφαλώς θα έπρεπε να εξετασθεί το ενδεχόμενο τα έγγραφα αυτά να μην υπάρχουν πραγματικά η να αποτελούν στοιχεία που αφορούν την εθνική ασφάλεια του Ιράκ.
Μια άλλη καταγγελία αφορά τον έλεγχο των εγγράφων περί βιολογικών όπλων κατά τη διάρκεια του οποίου ποτέ δεν παραδόθηκαν τα ζητούμενα έγγραφα και διατυπώνεται στην έκθεση ως εξής:
«Στις 18 Νοεμβρίου ζητήθηκαν εξηγήσεις και στοιχεία στο τομέα των χημικών όπλων και των πυραυλικών συστημάτων. Επίσης ζητήθηκε η λήψη δειγμάτων για ανάλυση των εξαρτημάτων των πυραύλων.»
Πραγματικά επιτράπηκε η λήψη των εξαρτημάτων αυτών στα οποία ανακοινώθηκε ότι εντοπίστηκαν ίχνη τοξικού αερίου VX μέσα σε ειδικά τμήματα των κεφαλών των πυραύλων. Το Ιράκ κατήγγειλε ότι οι κεφαλές επιμολύνθηκαν επίτηδες από τις ΗΠΑ ενώ η επιτροπή αντιπαρατάσσει ως στοιχεία εγκυρότητας της ανάλυσης το γεγονός ότι διεξήχθη από τρεις διεθνείς ομάδες ειδικών. Η επιτροπή ζήτησε κι άλλα δείγματα και εξαρτήματα των πυραύλων αλλά συνάντησε την άρνηση του Ιράκ και τον ισχυρισμό ότι
«…δεν υπάρχει επιστημονικό ή τεχνολογικό έρεισμα σε αυτή την απαίτηση…».
Στις 18 Νοεμβρίου 1998 η UNSCOM ζήτησε νέες ουσιαστικές πληροφορίες σχετικά με τα βιολογικά όπλα που θα επέτρεπαν την πιστοποίηση και τη διαλεύκανση των ισχυρισμών του Ιράκ. Σύμφωνα με τις εκθέσεις
«…Καμία νέα πληροφορία δεν δόθηκε…»
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα που προέκυψε αφορούσε την ανάκριση των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψηφίων διδακτόρων που ασχολήθηκαν στην πανεπιστημιακή έρευνα τους με τέτοια θέματα. Η UNSCOM κατήγγειλε:
«…Οι ανακρίσεις αυτές διακόπτονταν συνεχώς από τους ιρακινούς και δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ…»
Προφανώς η επιτροπή προσπάθησε να διαπιστώσει σε ποιο επίπεδο είχε φτάσει η έρευνα στα όπλα μαζικής καταστροφής διότι ακόμη κι αν καταστραφεί πλήρως το οπλοστάσιο και οι έγγραφες σημειώσεις, που τόσο επίμονα αναζητούνται, οι επιστήμονες παραμένουν. Ακριβώς για το λόγο αυτό ήταν ουτοπία κάθε προσπάθεια εξάλειψης των οπλικών συστημάτων του Ιράκ. Θα πρέπει να εξαλείψει κανείς την ίδια την επιστήμη τους η οποία, δυστυχώς, έκανε τα μεγάλα της άλματα κυρίως για πολεμικούς σκοπούς.
Γενικά οι επιθεωρήσεις στις επίμαχες εγκαταστάσεις γίνονταν με τη συνεργασία του Ιράκ μέχρι να παρουσιαστούν τα παρακάτω προβλήματα:
«..ζητήθηκαν δεδομένα που αφορούσαν την παραγωγή πυραύλων και προωθητικών κινητήρων. Δεν δόθηκαν ποτέ. Κατά τη διάρκεια μιας επιθεώρησης στις 5 Δεκεμβρίου 1998 το Ιράκ επέβαλε απαράδεκτες συνθήκες στη φωτογράφηση των βομβών για λόγους εθνικής ασφάλειας. Καμία φωτογραφία δεν ελήφθη…»
Παράλληλα στο ίδιο διάστημα η επιτροπή ανάφερε τον εντοπισμό αρκετών εξαρτημάτων δυαδικής χρήσης που δεν είχαν δηλωθεί στις χημικές επιθεωρήσεις. Το θέμα της δυαδικής χρήσης είναι εξαιρετικά ευαίσθητο αφού μπορεί να χαρακτηριστεί πειστήριο κατά βούληση. Δυαδικής χρήσης είναι τα υλικά που χρησιμοποιούνται τόσο για ειρηνικούς όσο και για οπλικούς σκοπούς. Για παράδειγμα τα ραδιοϊσότοπα που χρησιμοποιούνται σε ένα εργαστήριο πυρηνικής ιατρικής είναι παράλληλα και ραδιολογικά όπλα (όχι πυρηνικά) εάν χρησιμοποιηθούν σε κατάλληλες ποσότητες.
Στις 11 Δεκεμβρίου 1998 οι επιθεωρητές χημικών όπλων δεν μπόρεσαν να επιθεωρήσουν κάποιες εγκαταστάσεις διότι :
«…τις Παρασκευές το Ιράκ απαγόρευσε τις επιθεωρήσεις…»
Ασφαλώς αυτό θα έπρεπε να το σεβαστούν οι επιθεωρητές.
Ασαφής είναι ακόμη ο ρόλος των Μουζαχεντίν αφού σε μερικές περιπτώσεις η UNSCOM ανέφερε προβλήματα :
«…Υπήρχαν δυσκολίες επιθεώρησης περιοχών που ανήκουν στον οργανισμό των Μουζαχεντίν οι οποίοι τελικά δέχτηκαν ότι και οι δικές τους ιδιοκτησίες είναι υποκείμενες στις επιθεωρήσεις…»
Το στρατηγείο του κόμματος Μπάαθ του Ιράκ ήταν μια περιοχή που έπρεπε απαραίτητα να επιθεωρηθεί σύμφωνα με την UNSCOM. Το Ιράκ δεν το επέτρεψε προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι
«…είναι ευαίσθητη περιοχή και συνεπώς θα έπρεπε να υπάρχει ειδική εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας…»
Συχνά στις εκθέσεις διατυπώνονται καταγγελίες για έγγραφα που δεν ανακαλύπτονται όπως αρχικά αναμένονταν:
«Σε μια άλλη επιθεώρηση στο πρώην αρχηγείο του Οργανισμού Ειδικής Ασφάλειας του Ιράκ δεν βρέθηκε τίποτα από τα υλικά που αναζητούνταν και δεν δόθηκε καμιά πληροφορία για τη νέα τους κρύπτη…»
«…στην έκτη περιοχή επιθεώρησης του κτιρίου της Στρατιωτικής Εταιρίας Βιομηχανοποίησης δε βρέθηκαν τα στοιχεία που αναζητούνταν εξ’ αιτίας των ενεργειών του Ιράκ…»
Το γεγονός αυτό των αποτυχημένων επιχειρήσεων εντοπισμού εγγράφων προκάλεσε έντονη δυσφορία στον Richard Butler:
«Υπό τις παρούσες ξεκάθαρες ενδείξεις ότι το Ιράκ παίρνει μέτρα για την καταστρατήγηση των επιθεωρήσεων ο πρόεδρος της UNSCOM αποφάσισε να μη συνεχίσει τις επιθεωρήσεις.
«..Το προεδρικό παλάτι συνεπώς δεν επιθεωρήθηκε…»
Τα σχέδια της UNSCOM και της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας για το συνέχιση των επιθεωρήσεων, όπως εγκρίθηκαν από την απόφαση 715 του Συμβουλίου Ασφαλείας προϋπέθεταν ότι το Ιράκ θα υιοθετήσει τα μέτρα που επιβλήθηκαν με την απόφαση του 687(1991) και την απόφαση 707 (1991). Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές το Ιράκ υποχρεούται να θεσπίσει νόμους που θα απαγορεύουν σε κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο να εμπλακεί σε δραστηριότητες ή να προβεί σε πράξεις που θα είναι αντίθετες με τις παραπάνω αποφάσεις περί επιθεωρήσεων και πιστοποίησης αφοπλισμού και οι οποίοι να επιβάλουν κυρώσεις σε κάθε παραβίαση των αποφάσεων αυτών. Σύμφωνα με την UNSCOM:
«…αυτή η νομοθεσία θα έπρεπε να είχε τεθεί σε ισχύ μέσα σε 30 ημέρες από την υιοθέτησή του από το Συμβούλιο Ασφαλείας (11 Νοεμβρίου 1991). Έως σήμερα καμιά τέτοια νομοθεσία δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Η συνεργασία του Ιράκ στο θέμα αυτό θα ήταν μια ένδειξη απόλυτης συνεργασίας…»
Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν τον Ρίτσαρντ Μπάτλερ να καταγγείλει το Ιράκ και να εξαπολύσει την ετυμηγορία καταπέλτη:
«Δια ταύτα,
Είναι φανερό από αυτή την αναφορά ότι το Ιράκ δεν παρείχε απόλυτη συνεργασία όπως υποσχέθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1998.
Επίσης στο μεσοδιάστημα το Ιράκ εισήγαγε νέες μεθόδους περιορισμού του έργου της επιτροπής. Εν’ όψει αυτών των οπισθοδρομήσεων η επιτροπή θα ήθελε να εκφράσει την ανησυχία της για το μέλλον και την αποτελεσματικότητα μιας μακροχρόνιας διαδικασίας επιθεώρησης.
Παρά την ευκαιρία που δόθηκε τον τελευταίο μήνα η συμπεριφορά του Ιράκ σιγούρεψε το γεγονός ότι καμιά πρόοδος δεν μπορούσε να γίνει είτε στο πεδίο του αφοπλισμού είτε στον απολογισμό των απαγορευμένων προγραμμάτων όπλων.
Τελικά, εν’ όψει της έλλειψης πλήρους συνεργασίας από την πλευρά του Ιράκ πρέπει δυστυχώς να καταγραφεί ξανά ότι η επιτροπή δεν είναι σε θέση να διεξάγει το ουσιαστικό έργο αφοπλισμού που διατάχθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας και συνεπώς δεν μπορεί να δώσει τις απαραίτητες εγγυήσεις για τα απαγορευμένα οπλικά προγράμματα του Ιράκ.…»
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η τεχνογνωσία του Ιράκ σχετικά με τα πυρηνικά όπλα λίγο πριν την «Αλεπού της Ερήμου» και την «Ιρακινή Ελευθερία» βρίσκονταν στο εξελικτικό στάδιο του Los Alamos το 1945. Η υποδομή του όμως δεν ήταν πιο επικίνδυνη από αυτή των άλλων μη πυρηνικών δυνάμεων που διαθέτουν αντιδραστήρα. Συνεπώς ο κίνδυνος των πυρηνικών όπλων δεν αποτελούσε δικαιολογία επίθεσης.
Σχετικά με την απόκρυψη στοιχείων περί βιολογικών και χημικών όπλων από την πλευρά του Ιράκ υπήρχαν μόνο αποχρώσες ενδείξεις και όχι αποδείξεις που να δικαιολογούν επίθεση μεγάλης κλίμακας. Ενδεχομένως άλλα μέσα πολιτικής πίεσης να ήταν ενδεδειγμένα τα οποία όμως να μην εκδικούνται το λαό του Ιράκ.
Τα έγγραφα που απαιτούσαν οι επιθεωρητές στις εκθέσεις τους ενδεχομένως αφορούσαν και «άλλες πληροφορίες» άσχετες με τα όπλα μαζικής καταστροφής.
Η σκύλευση του εξαντλημένου Ιράκ ήταν άσοφη και απλώς δημιούργησε ήρωες και άσβεστα μίση στον αραβικό λαό κατά των δυτικών σταυροφόρων.
Μόνο με πολιτικά μέσα μπορούσε να βρεθεί λύση στην οποία έπρεπε να είχε συμβάλει πιο ενεργά και η Ελλάδα κερδίζοντας τη φιλία των αραβικών λαών ως αντιστάθμισμα της φιλίας Τουρκίας-Ισραήλ ενισχύοντας παράλληλα τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Αυτό μπορούσε να επιτευχθεί με την αποστολή αμερόληπτων Ελλήνων επιθεωρητών όπλων στο Ιράκ οι οποίοι θα έδιναν την ευκαιρία στην Ελλάδα να είχε ένα κρισιμότερο ρόλο σε διπλωματικό επίπεδο. Το Ιράκ δεν θα αντιδρούσε στην παρουσία ουδέτερων παρατηρητών και οποιαδήποτε άρνηση του ΟΗΕ στη συμμετοχή της Ελλάδος θα ήταν ύποπτη.
Στην παρούσα σύντομη ανάλυση, που αποτελεί τμήμα μιας ολοκληρωμένης μελέτης της κρίσης στο Ιράκ που διεξήγαγε το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων, έγινε προσπάθεια να καταγραφούν τα επίμαχα στοιχεία των εκθέσεων των επιθεωρητών όπλων του ΟΗΕ στο Ιράκ και να αξιολογηθούν. Μέσα στις εκατοντάδες σελίδες των εκθέσεων της UNSCOM που κατατέθηκαν από το 1991 μέχρι το 1998 μπορεί άνετα κανείς να αντλήσει ένα δίδαγμα για την πατρίδα μας: Καμία συνθήκη και κανένας περιορισμός δεν μπορεί να σταματήσει την προαιώνια δίψα κάθε χώρας για πανίσχυρα όπλα η οποία αποτελεί ένα ένστικτο τόσο πρωτόγονο και θεμελιώδες όσο αυτό της επιβίωσης, εκτός από το αντίπαλο δέος.
Άρθρα (RSS)